Α π ό ψ ε ι ς | B l o g
Η διαίρεση του... αγιασμού!
13.09.2010
13.09.2010
Με την έναρξη και της φετινής σχολικής χρονιάς τα μέσα ενημέρωσης άρχισαν πάλι να επιδίδονται στην αγαπημένη συνήθεια της… αριθμολογίας και των στατιστικών: 1.350.000 περίπου μαθητές σε ολόκληρη την χώρα, 15.000 περίπου σχολεία θα λειτουργήσουν φέτος, 160.000 περίπου εκπαιδευτικοί από σήμερα στις επάλξεις του αγώνα. Οι αριθμοί είναι βέβαια κατά προσέγγιση, όμως λογικά βρίσκονται κοντά στην πραγματικότητα, καθώς ανακοινώθηκαν χθες από την πλειοψηφία των ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης με μικρές αυξομειώσεις κατά περίπτωση. Επομένως, απεικονίζουν σε μεγάλο βαθμό την πραγματικότητα μιας σχολικής χρονιάς που έχει χαρακτηριστεί εδώ και καιρό ως η «δυσκολότερη της μεταπολίτευσης» και μάλιστα από τα πιο επίσημα χείλη της Υπουργού Παιδείας. Κι ο λόγος έχει άμεση σχέση με τις χιλιάδες αποχωρήσεις εκπαιδευτικών λόγω συνταξιοδότησης που αφήνουν δυσαναπλήρωτα κενά στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση: 20.000 κατά τους συνδικαλιστές εκπαιδευτικούς, περίπου 2.500 κατά το επίσημο Υπουργείο Παιδείας. Μάλιστα, δεν είναι λίγες και οι φωνές που ακούγονται από πολλές κατευθύνσεις φέτος για τάξεις των 27, των 30 ή ακόμα και των 38 (!) μαθητών, πάντα εξαιτίας των τεράστιων ελλείψεων σε διδακτικό προσωπικό.
Πρέπει να ομολογήσω ότι το κίνητρο για τις σκέψεις αυτές μου έχει δοθεί – όχι τόσο εξαιτίας του επαγγελματικού μου ενδιαφέροντος – αλλά κυριότερα εξαιτίας μιας συζήτησης που είχα στη διάρκεια του καλοκαιριού με έναν γνωστό και συγγενή, ο οποίος παρότι όχι τόσο σχετικός με τα θέματα της Εκπαίδευσης μου είπε ότι… στην Ελλάδα η αναλογία καθηγητών-μαθητών είναι 1 προς 4! Δηλαδή, για κάθε 4 μαθητές που φοιτούν στα ελληνικά σχολεία αντιστοιχεί ένας καθηγητής διορισμένος από το κράτος που πληρώνεται κανονικά, για να προσφέρει δωρεάν εκπαίδευση στα παιδιά των φορολογουμένων. Η αλήθεια είναι ότι η αναλογία αυτή μου φάνηκε λίγο υπερβολική, όμως τώρα που με την έναρξη της σχολικής χρονιάς ήρθαν στην επιφάνεια τα πρώτα… νούμερα (έστω και σε προσέγγιση) μπήκα στον πειρασμό να καταφύγω στην απλή πράξη της διαίρεσης που μας είχαν μάθει κάποτε στο δημοτικό... Έκατσα λοιπόν να διαιρέσω τους μαθητές (1.350.000) διά τους διορισμένους καθηγητές (160.000) και το αποτέλεσμα με άφησε μάλλον έκπληκτο! Σε κάθε διορισμένο καθηγητή αντιστοιχούν περίπου 8,5 μαθητές! Σκέφτομαι… μήπως έκανα κάποιο λάθος; Ξανακάνω την διαίρεση, όμως όσες φορές και να την κάνω πάλι στο ίδιο αποτέλεσμα οδηγεί! Ας δεχθούμε όμως ότι η αναλογία δεν είναι 1 προς 8,5 αλλά ένας προς 10 ή ακόμα κι ένας καθηγητής προς 12 μαθητές! Και πάλι όμως αυτή η αναλογία εκπαιδευτικών-μαθητών είναι πολύ μικρότερη από το 1 προς 27 ή το 1 προς 30 που ακούγονται συχνά τις τελευταίες μέρες! Και αναρωτιέμαι: γιατί άραγε τόσο μεγάλη απόκλιση;
Δυστυχώς, δεν διαθέτω περισσότερα αντικειμενικά στοιχεία, προκειμένου να ερμηνεύσω ένα τόσο παράλογο φαινόμενο, καθώς μόνο το επίσημο κράτος θα μπορούσε – πιστεύω – να δώσει μια ικανοποιητική εξήγηση. Ενδεχομένως να κάνω και κάποιο λάθος που πάλι θα οφείλεται στις ελλιπείς πληροφορίες. Όμως, μέσα από τα διαφαινόμενα δίνεται η εντύπωση ότι το Υπουργείο Παιδείας δεν πέτυχε τελικά να πραγματοποιήσει ή πιο απλά δεν πραγματοποίησε την πολυαναμενόμενη και πολυσυζητημένη πρόσφατα μετακίνηση των εκπαιδευτικών από τις διοικητικές τους θέσεις μέσα στις τάξεις. Έτσι, όπως φαίνεται, παρότι η χώρα διαθέτει έναν τεράστιο αριθμό εκπαιδευτικών για όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης η πλειοψηφία αυτών των εκπαιδευτικών απασχολείται σε αντικείμενα που δεν έχουν σχέση μ’ αυτό που δηλώνουν ότι είναι! Κι έτσι με κάποιους πρόχειρους πάλι υπολογισμούς φαίνεται ότι από τους 160.000 περίπου διορισμένους εκπαιδευτικούς, αν συνυπολογίσουμε και τα αναμφισβήτητα κενά των σχολείων (μικρά κατά το Υπουργείο, μεγαλύτερα κατά τα συνδικαλιστικά όργανα των δημόσιων εκπαιδευτικών), μόνο οι 60-70.000 εκπαιδευτικοί υπηρετούν μέσα στις τάξεις, ενώ οι υπόλοιποι 90-100.000 υπηρετούν σε διοικητικές θέσεις! Δηλαδή, ουσιαστικά σαν κράτος προτιμούμε να πληρώνουμε περίπου 100.000 υπαλλήλους, για να εξυπηρετούν γραφειοκρατικά περίπου 700.000 οικογένειες μαθητών – αναλογία 1 υπάλληλος για κάθε 7 οικογένειες!!! – και να έχουμε τάξεις των 25 και των 30 μαθητών, δηλαδή αναλογία 1 εκπαιδευτικός για κάθε 25 ή 30 οικογένειες! Κι ενώ το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα θα μπορούσε να διαθέτει μια πολύ καλύτερη ποιότητα, μόνο και μόνο επειδή κάθε εκπαιδευτικός θα είχε την ευθύνη ενός μικρότερου αριθμού μαθητών… ενώ ο αριθμός των διορισμένων εκπαιδευτικών είναι επαρκέστατος, για να λειτουργήσει και φέτος η πρόσθετη διδακτική στήριξη… ενώ αυτά και πολλά ακόμα θα μπορούσαν να γίνουν στην εκπαίδευση από τη στιγμή πάντα που υπάρχει έτοιμο και διορισμένο το εκπαιδευτικό δυναμικό – άρα δεν υπάρχει κανένας λόγος για πρόσθετα δημόσια έξοδα στη δύσκολη οικονομική συγκυρία που βρισκόμαστε – αντ’ αυτών σήμερα μιλάμε για τάξεις των 30 μαθητών, για τεράστια εκπαιδευτικά κενά στα σχολεία, για κατάργηση της πρόσθετης διδακτικής στήριξης λόγω έλλειψης κονδυλίων που σημαίνει ότι φέτος ένας τεράστιος αριθμός οικονομικά ασθενών οικογενειών δεν θα έχει την δυνατότητα του δωρεάν δημόσιου φροντιστηρίου…
Είναι βέβαιο ότι για όλα αυτά υπάρχουν ευθύνες πολιτικές… «Πολιτικές» και με την έννοια «ευθύνες πολιτικών», «πολιτικές» και με την έννοια «ευθύνες πολιτών»! Διότι η ευθύνη αυτής της κατάστασης δεν αποδίδεται μόνο σ’ αυτόν που εκλέγεται δημοκρατικά και αποφασίζει για το σύνολο αλλά και σ’ αυτόν που εκλέγει πελατειακά και αποδέχεται αυτές τις αποφάσεις και τις συνέπειές τους. Αλλά ο σκοπός του γράφοντος δεν είναι η απόδοση ευθυνών. Αυτό αποτελεί καθήκον άλλων περισσότερο αρμόδιων που μάλιστα θα έχουν και καλύτερα στοιχεία απ’ αυτά που μας οδήγησαν σήμερα σ’ αυτές τις σκέψεις! Σκοπός μας σήμερα είναι να αναδείξουμε ένα άλλο πρόβλημα της δημόσιας Εκπαίδευσης, για το οποίο ελάχιστοι έχουν μιλήσει στο παρελθόν, κι έχει να κάνει με την υπερβολική γραφειοκρατία δημοσιοϋπαλληλικού ή ακόμα και πελατειακού χαρακτήρα, στην οποία έχει μετατραπεί ένα τεράστιο και μάλιστα παραγωγικά κι εκπαιδευτικά ικανό κομμάτι του δημόσιου εκπαιδευτικού δυναμικού! Και γι’ αυτό το λόγο θεωρώ ότι στα προβλήματα της Εκπαίδευσης υπάρχουν περισσότερο ευθύνες πολιτών και λιγότερο ευθύνες πολιτικών. Κι αν θέλουμε να προχωρήσουμε μπροστά ως κοινωνία, οφείλουμε πρωταρχικά να ασχοληθούμε με την ποιότητα της παρεχόμενης Εκπαίδευσης και λιγότερο με τα ιδιωτικά μικροσυμφέροντα που οδηγούν χιλιάδες εκπαιδευτικούς να διορίζονται ως δάσκαλοι στο δημόσιο, για να καταλήγουν… δημόσιοι υπάλληλοι σε κάποιο γραφείο μακριά από τις σχολικές τάξεις, όπου ζυμώνεται το μέλλον της κοινωνίας και της πατρίδας μας συνολικότερα…
Πρέπει να ομολογήσω ότι το κίνητρο για τις σκέψεις αυτές μου έχει δοθεί – όχι τόσο εξαιτίας του επαγγελματικού μου ενδιαφέροντος – αλλά κυριότερα εξαιτίας μιας συζήτησης που είχα στη διάρκεια του καλοκαιριού με έναν γνωστό και συγγενή, ο οποίος παρότι όχι τόσο σχετικός με τα θέματα της Εκπαίδευσης μου είπε ότι… στην Ελλάδα η αναλογία καθηγητών-μαθητών είναι 1 προς 4! Δηλαδή, για κάθε 4 μαθητές που φοιτούν στα ελληνικά σχολεία αντιστοιχεί ένας καθηγητής διορισμένος από το κράτος που πληρώνεται κανονικά, για να προσφέρει δωρεάν εκπαίδευση στα παιδιά των φορολογουμένων. Η αλήθεια είναι ότι η αναλογία αυτή μου φάνηκε λίγο υπερβολική, όμως τώρα που με την έναρξη της σχολικής χρονιάς ήρθαν στην επιφάνεια τα πρώτα… νούμερα (έστω και σε προσέγγιση) μπήκα στον πειρασμό να καταφύγω στην απλή πράξη της διαίρεσης που μας είχαν μάθει κάποτε στο δημοτικό... Έκατσα λοιπόν να διαιρέσω τους μαθητές (1.350.000) διά τους διορισμένους καθηγητές (160.000) και το αποτέλεσμα με άφησε μάλλον έκπληκτο! Σε κάθε διορισμένο καθηγητή αντιστοιχούν περίπου 8,5 μαθητές! Σκέφτομαι… μήπως έκανα κάποιο λάθος; Ξανακάνω την διαίρεση, όμως όσες φορές και να την κάνω πάλι στο ίδιο αποτέλεσμα οδηγεί! Ας δεχθούμε όμως ότι η αναλογία δεν είναι 1 προς 8,5 αλλά ένας προς 10 ή ακόμα κι ένας καθηγητής προς 12 μαθητές! Και πάλι όμως αυτή η αναλογία εκπαιδευτικών-μαθητών είναι πολύ μικρότερη από το 1 προς 27 ή το 1 προς 30 που ακούγονται συχνά τις τελευταίες μέρες! Και αναρωτιέμαι: γιατί άραγε τόσο μεγάλη απόκλιση;
Δυστυχώς, δεν διαθέτω περισσότερα αντικειμενικά στοιχεία, προκειμένου να ερμηνεύσω ένα τόσο παράλογο φαινόμενο, καθώς μόνο το επίσημο κράτος θα μπορούσε – πιστεύω – να δώσει μια ικανοποιητική εξήγηση. Ενδεχομένως να κάνω και κάποιο λάθος που πάλι θα οφείλεται στις ελλιπείς πληροφορίες. Όμως, μέσα από τα διαφαινόμενα δίνεται η εντύπωση ότι το Υπουργείο Παιδείας δεν πέτυχε τελικά να πραγματοποιήσει ή πιο απλά δεν πραγματοποίησε την πολυαναμενόμενη και πολυσυζητημένη πρόσφατα μετακίνηση των εκπαιδευτικών από τις διοικητικές τους θέσεις μέσα στις τάξεις. Έτσι, όπως φαίνεται, παρότι η χώρα διαθέτει έναν τεράστιο αριθμό εκπαιδευτικών για όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης η πλειοψηφία αυτών των εκπαιδευτικών απασχολείται σε αντικείμενα που δεν έχουν σχέση μ’ αυτό που δηλώνουν ότι είναι! Κι έτσι με κάποιους πρόχειρους πάλι υπολογισμούς φαίνεται ότι από τους 160.000 περίπου διορισμένους εκπαιδευτικούς, αν συνυπολογίσουμε και τα αναμφισβήτητα κενά των σχολείων (μικρά κατά το Υπουργείο, μεγαλύτερα κατά τα συνδικαλιστικά όργανα των δημόσιων εκπαιδευτικών), μόνο οι 60-70.000 εκπαιδευτικοί υπηρετούν μέσα στις τάξεις, ενώ οι υπόλοιποι 90-100.000 υπηρετούν σε διοικητικές θέσεις! Δηλαδή, ουσιαστικά σαν κράτος προτιμούμε να πληρώνουμε περίπου 100.000 υπαλλήλους, για να εξυπηρετούν γραφειοκρατικά περίπου 700.000 οικογένειες μαθητών – αναλογία 1 υπάλληλος για κάθε 7 οικογένειες!!! – και να έχουμε τάξεις των 25 και των 30 μαθητών, δηλαδή αναλογία 1 εκπαιδευτικός για κάθε 25 ή 30 οικογένειες! Κι ενώ το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα θα μπορούσε να διαθέτει μια πολύ καλύτερη ποιότητα, μόνο και μόνο επειδή κάθε εκπαιδευτικός θα είχε την ευθύνη ενός μικρότερου αριθμού μαθητών… ενώ ο αριθμός των διορισμένων εκπαιδευτικών είναι επαρκέστατος, για να λειτουργήσει και φέτος η πρόσθετη διδακτική στήριξη… ενώ αυτά και πολλά ακόμα θα μπορούσαν να γίνουν στην εκπαίδευση από τη στιγμή πάντα που υπάρχει έτοιμο και διορισμένο το εκπαιδευτικό δυναμικό – άρα δεν υπάρχει κανένας λόγος για πρόσθετα δημόσια έξοδα στη δύσκολη οικονομική συγκυρία που βρισκόμαστε – αντ’ αυτών σήμερα μιλάμε για τάξεις των 30 μαθητών, για τεράστια εκπαιδευτικά κενά στα σχολεία, για κατάργηση της πρόσθετης διδακτικής στήριξης λόγω έλλειψης κονδυλίων που σημαίνει ότι φέτος ένας τεράστιος αριθμός οικονομικά ασθενών οικογενειών δεν θα έχει την δυνατότητα του δωρεάν δημόσιου φροντιστηρίου…
Είναι βέβαιο ότι για όλα αυτά υπάρχουν ευθύνες πολιτικές… «Πολιτικές» και με την έννοια «ευθύνες πολιτικών», «πολιτικές» και με την έννοια «ευθύνες πολιτών»! Διότι η ευθύνη αυτής της κατάστασης δεν αποδίδεται μόνο σ’ αυτόν που εκλέγεται δημοκρατικά και αποφασίζει για το σύνολο αλλά και σ’ αυτόν που εκλέγει πελατειακά και αποδέχεται αυτές τις αποφάσεις και τις συνέπειές τους. Αλλά ο σκοπός του γράφοντος δεν είναι η απόδοση ευθυνών. Αυτό αποτελεί καθήκον άλλων περισσότερο αρμόδιων που μάλιστα θα έχουν και καλύτερα στοιχεία απ’ αυτά που μας οδήγησαν σήμερα σ’ αυτές τις σκέψεις! Σκοπός μας σήμερα είναι να αναδείξουμε ένα άλλο πρόβλημα της δημόσιας Εκπαίδευσης, για το οποίο ελάχιστοι έχουν μιλήσει στο παρελθόν, κι έχει να κάνει με την υπερβολική γραφειοκρατία δημοσιοϋπαλληλικού ή ακόμα και πελατειακού χαρακτήρα, στην οποία έχει μετατραπεί ένα τεράστιο και μάλιστα παραγωγικά κι εκπαιδευτικά ικανό κομμάτι του δημόσιου εκπαιδευτικού δυναμικού! Και γι’ αυτό το λόγο θεωρώ ότι στα προβλήματα της Εκπαίδευσης υπάρχουν περισσότερο ευθύνες πολιτών και λιγότερο ευθύνες πολιτικών. Κι αν θέλουμε να προχωρήσουμε μπροστά ως κοινωνία, οφείλουμε πρωταρχικά να ασχοληθούμε με την ποιότητα της παρεχόμενης Εκπαίδευσης και λιγότερο με τα ιδιωτικά μικροσυμφέροντα που οδηγούν χιλιάδες εκπαιδευτικούς να διορίζονται ως δάσκαλοι στο δημόσιο, για να καταλήγουν… δημόσιοι υπάλληλοι σε κάποιο γραφείο μακριά από τις σχολικές τάξεις, όπου ζυμώνεται το μέλλον της κοινωνίας και της πατρίδας μας συνολικότερα…
